ضعف مغنی اللبیب
یکی از ضعف های هر علم این است که محقق در آن زمینه از
پیشرفت های جدید آن علم در طول تاریخ آن علم آگاهی نداشته باشد. و یا محقق از
نواحی دیگری که در آن زمینه تحقیق می کنند ویا افرادی که در آن علم برجسته هستند
نشناسد. این عوامل برخی اوقات باعث موازی کاری می شود و گاهی موجب ابتر شدن علم می
شود.
یکی از نقص های کتب ابن هشام انصاری و از جمله مغنی اللبیب
این است که از نوشته های شیخ رضی أعلی الله مقامه مطلع نبوده در حالی که شیخ رضی
متوفای 686 است و ابن هشام متوفای 761. لذا نظرات شیخ رضی که بسیار بدیع و جدید
است در مغنی اصلا مطرح نشده در حالی که کسی مثل سیوطی کلام شیخ را فصل الخطاب می
داند. یکی از علت های این مطلب می تواند این باشد که ابن هشام در مصر بوده ولی کتب
شیخ رضی در نجف بوده و چون در آن زمان نسخه ها به صورت خطی بوده است لذا هنوز به
مصر منتقل نشده بود. این در حالی است که ابن هشام حتی کلمات برخی از معاصرین خود
را که چندان قوتی در ادبیات ندارند گاهی در کتاب مغنی اللبیب می آورد.
لذا محقق در هر زمینه ای باید دقت کند که از نظرات جدید در
نواحی مختلف بی خبر نماند.